وبلاگ علمی، آموزشی، و پژوهشی دکتر حسن خانی

این وبلاگ برای اطلاع رسانی آموزشی، پژوهشی و ارائه خدمات علمی به دانش پژوهان ارجمند پدید آمده است.

وبلاگ علمی، آموزشی، و پژوهشی دکتر حسن خانی

این وبلاگ برای اطلاع رسانی آموزشی، پژوهشی و ارائه خدمات علمی به دانش پژوهان ارجمند پدید آمده است.

وبلاگ علمی، آموزشی، و پژوهشی دکتر حسن خانی
این وبلاگ برای اطلاع رسانی آموزشی، پژوهشی و ارائه خدمات علمی به دانشجویان و دانش پژوهان گرامی به ویژه دانشجویان مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی مهندسی برق دانشگاه صنعتی قوچان پدید آمده است.

بر اساس آیات قرآن، آفرینش کیهان شش مرحله (اعراف: ۵۴، یونس: ۳، هود: ۷، فرقان: ۵۹، سجده: ۴، ق: ۳۸، و حدید: ۳) طول کشیده و آفرینش زمین (فصلت: ۹) و هفت آسمان (جو زمین) (فصلت: ۱۲) دو مرحله به طول انجامیده است. بنابراین، عمر کیهان باید سه برابر عمر زمین باشد. از آنجا که طبق تازه‌ترین ارزیابی‌ها عمر زمین حدود ۴.۵۴۳ میلیارد سال برآورد شده است، زمان رخ‌ دادن مه‌بانگ (انفجار بزرگ) و پیدایش زمان و مکان یعنی صفر مطلق زمانی حدود ۱۳.۶۳ میلیارد سال پیش بوده است که یافته‌های دانشمندان را که عمر کیهان را ۱۳.۷ میلیارد سال تخمین زده‌اند تایید می‌کند. پرسش مهمی که مطرح می‌شود این است که مکان وقوع مه‌بانگ در کجای کیهان بوده است. با توجه به این که طبق نظریه مه‌بانگ همه نقاط فضا از یک نقطه زاده شده‌اند، پس مه‌بانگ در همه نقاط فضا رخ داده و جای خاصی ندارد؛ یعنی همه نقاط فضا محل رخ‌ دادن مه‌بانگ هستند. در نتیجه، هر نقطه‌ای از فضا خود را مرکز انفجار می‌بیند و تمام اجرام بسیار دوردست را در حال دور شدن از خود. بر اساس گفته‌های بالا و به دلیل همگن بودن تقریبی فضا در همه جهت‌ها، هیچ نقطه‌ای از فضا گوشه آن نیست بلکه همه نقاط آن مرکز آن هستند. درست مانند هر نقطه روی محیط دایره که خود را وسط نقاط روی محیط دایره می‌بیند یا مانند هر نقطه روی سطح کره که خود را وسط نقاط روی سطح کره می‌بیند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آذر ۰۲ ، ۱۹:۰۳
حسن خانی

در مطلب «نگاهی علمی به آیه‌های ۷۵ و ۷۶ سوره مبارکه واقعه» به گوشه‌های کیهان اشاره شد. آیا به راستی کیهان دارای گوشه یا پایان است؟ پاسخِ این پرسش خیر است زیرا اگر کیهان نسبت به ما گوشه داشته باشد و کسی در آن گوشه باشد و به سمت ما بنگرد، مکان ما را در گوشه کیهان می‌بیند و خود را در وسط کیهان. در نتیجه کیهان گوشه ندارد ولی محدود است و هر جای آن مرکز آن محسوب می‌شود درست مانند هر نقطه روی سطح کره که خود را وسط سطح کره و نقطه روبرویش نسبت به مرکز کره را گوشه سطح کره می‌بیند. بنابراین، می‌توان کیهان را به صورت یک کره چهار بعدی تصور کرد که به دلیل خمشِ فضا، روی خودش برگشته و در عدم (هیچ مطلق) مانند یک توپِ در حال باد شدن، در حال باز شدن و بزرگ‌تر شدن است. شاید واژه رجع در آیه ۱۱ سوره طارق که یکی از معانی آن برگشتن یا بازگشتن است به این موضوع اشاره دارد. خدای مهربان در این آیه می‌فرماید: «وَالسَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْعِ (سوگند به آسمان بازگردنده-برگردان: مجتبوی)».

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آذر ۰۲ ، ۱۸:۴۵
حسن خانی

قرآن کریم در آیه ۳۰ سوره انبیاء، نظریه مه‌بانگ یا چیزی شبیه آن را تایید می‌کند. پس از وقوع مه‌بانگ و زایش زمان و مکان، فضا با سرعتی بسیار بیشتر از سرعت نور گسترش پیدا کرد و این سرعت رفته رفته کاهش پیدا کرد. در آیه ۴۷ سوره ذاریات خدای مهربان به گسترش آسمان اشاره می‌کند و می‌فرماید: «آسمان را با قدرت بر افراشتیم و همانا ما گسترش‌دهنده‌ایم». امروزه کیهان با سرعتی برابر با ۷۰ کیلومتر بر ثانیه بر یک میلیون پارسِک در حال گسترش است (به این سرعت ثابت هابل گفته می‌شود) [۱]. یک پارسِک به فاصله‌ای گفته می‌شود که از آن‌جا، فاصله بین زمین و خورشید که تقریبا ۱۵۰ میلیون کیلومتر است و یک واحد نجومی نامیده می‌شود، زاویه ۱ ثانیه قوس یعنی ۱/۳۶۰۰ درجه را ایجاد می‌کند که تقریبا ۳.۲۶ سال نوری بوده و معادل ۳۰.۹ تریلیون کیلومتر است (۱ تریلیون=۱۰۰۰ میلیارد). بنابراین، هر چه جرمی از ما دورتر باشد، سرعت دور شدنش بیشتر است. در حال حاضر، دانشمندان در حال بررسی نرخ تغییرات ثابت هابل از آغاز زمان (صفر مطلق زمانی) تا کنون هستند تا بتوانند تغییرات ثابت هابل را در آینده پیش‌بینی کنند [۱] و ببینند آیا کیهان تا بی‌نهایت به باز شدن و گسترش خود ادامه می‌دهد یا این‌که گسترش آن زمانی به پایان می‌رسد و پس از آن شروع به انقباض می‌کند. آیه ۱۰۴ سوره انبیاء نشان می‌دهد که روزی گسترش آسمان پایان یافته و شروع به انقباض خواهد کرد. خدای مهربان در این آیه می‌فرماید: «روزی که آسمان را مانند در هم پیچیدن نامه روی نوشته‌هایش (اجرام کیهانی) در هم می‌پیچیم، همان گونه که آفرینش نخستین را آغاز کردیم آن‌ را بازمی‌گردانیم، این وعده‌ای است بر ما، همانا بی‌گمان ما انجام دهنده‌ (آن) هستیم». همچنین آیه ۸ سوره روم و آیه ۳ سوره احقاف به محدود بودن عمر کیهان اشاره دارند و نشان می‌دهند که روزی زمان و مکان نیز از بین خواهند رفت. بله خدای مهربان اول است حتی اول‌تر از زمان و آخر است حتی آخرتر از زمان (هو الاول و الآخر). به بیانی دیگر، خدای مهربان زمان و مکان را به وجود آورده و پس از جمع کردن بساط زمان و مکان نیز وجود خواهد داشت. البته وقتی زمان از بین برود، دیگر واژه‌هایی مثل «پس از» معنای خود را از دست می‌دهد. همان طور که پیش از مه‌بانگ واژه‌ای مانند زمان یا مکان معنایی نداشته و در این حالت خود واژه «پیش از» هم بی‌معنی است.

[۱] https://bigthink.com/starts-with-a-bang/universe-expansion-not-accelerating/

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آذر ۰۲ ، ۱۸:۲۵
حسن خانی

به نام مهربان‌ترینِ مهربانان

چکیده-خداوند مهربان در آیه ۷۵ سوره واقعه می‌فرماید: «فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ (پس سوگند به جایگاه ستارگان)» و در آیه بعد می‌فرماید: «وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِیمٌ‏ (و همانا اگر بدانید این سوگندی بزرگ است)». در این نوشتار به ابعاد بزرگ بودن سوگند به جایگاه ستارگان می‌پردازیم و با بیان هفت دلیل نشان می‌دهیم هیچ‌کس جز خدای مهربان نمی‌تواند از جایگاه کنونی ستارگان آگاه باشد.

در ابتدا باید گفت تصویری که از آسمان داریم تصویر کنونی آن نیست بلکه تصویر گذشته آن است؛ هر چه دورتر، کهنه‌تر و قدیمی‌تر. دلیلش تنها یک چیز است و آن محدود بودن سرعت نور است که چیزی حدود ۳۰۰۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه است. بنابراین:

۱- اگر بخواهیم جایگاه ستاره‌ای را که اکنون می‌بینیم محاسبه کنیم و بتوانیم این کار را با دقت بسیار خوبی هم انجام دهیم، آن ستاره در گذشته در آن جا بوده است؛ اکنون کجاست؟ هیچ‌کس جز خدای مهربان نمی‌داند.

۲- اگر به عنوان مثال اکنون یک ستاره‌ در فاصله ۵ سال نوری از ما زاده شود، ۵ سال دیگر که اولین بارقه نور آن به ما می‌رسد متوجه پیدایش آن می‌شویم. پس درباره جایگاه میلیاردها میلیارد ستاره‌ای که تا کنون زاده شده‌اند ولی به دلیل طولانی بودن فاصله آن‌ها هنوز نوری از آن‌ها دریافت نکرده‌ایم، نمی‌توانیم به هیچ عنوان داوری کنیم. جایگاه این ستارگان تنها وقتی نور آن‌ها برای اولین بار دریافت شود قابل ارزیابی است و آن جایگاه هم محل تولد آن‌ها بوده است و مربوط به گذشته‌های دور و نه جایگاه کنونی آن‌ها. پس، جایگاه کنونی این ستارگان را تنها و تنها خدای مهربان می‌داند.

۳- در آیه ۴۷ سوره ذاریات خدای مهربان به گسترش آسمان اشاره می‌کند و می‌فرماید: «آسمان را با قدرت بر افراشتیم و همانا ما گسترش‌دهنده‌ایم». امروزه دانشمندان دریافته‌اند که کیهان با سرعتی برابر با ۷۰ کیلومتر بر ثانیه بر یک میلیون پارسِک در حال گسترش است (به این سرعت ثابت هابل گفته می‌شود) [۱]. یک پارسِک به فاصله‌ای گفته می‌شود که از آن‌جا، فاصله بین زمین و خورشید که تقریبا ۱۵۰ میلیون کیلومتر است و یک واحد نجومی نامیده می‌شود، زاویه ۱ ثانیه قوس یعنی ۱/۳۶۰۰ درجه را ایجاد می‌کند که تقریبا ۳.۲۶ سال نوری بوده و معادل ۳۰.۹ تریلیون کیلومتر است (۱ تریلیون=۱۰۰۰ میلیارد). بنابراین، هر چه جرمی از ما دورتر باشد، سرعت دور شدنش بیشتر است تا به فاصله‌ای می‌رسیم که در آن فاصله، سرعت دور شدن اجرام از ما با سرعت نور برابر می‌شود و آن اجرام برای همیشه از دید ما (آیندگان ما) ناپدید می‌شوند. کره‌ای به مرکز زمین که شعاعش برابر با این فاصله باشد، کیهان قابل مشاهده نامیده می‌شود که شعاعش حدود ۴۶.۵ میلیارد سال نوری است. اجرام فراتر از این فاصله با سرعتی بیش از سرعت نور در حال دور شدن از ما هستند و پیش‌تر از دید ما (آیندگان ما) برای همیشه ناپدید شده‌اند و وارد کیهان غیرقابل مشاهده شده‌اند که قطرش حدود ۲۳ تریلیون سال نوری یعنی حدود ۲۵۰ برابر قطر کیهان قابل مشاهده است. طبق برآورد دانشمندان، به دلیل گسترش کیهان هر ثانیه حدود ۲۰۰۰۰ ستاره وارد کیهان غیرقابل مشاهده می‌شوند و برای همیشه از دید ما (آیندگان ما) پنهان می‌شوند و دیگر نمی‌توانیم به داوری در مورد جایگاه گذشته و آینده آن‌ها بپردازیم. ناپدید شدن ستارگان به دلیل بیشتر شدن سرعت‌شان از سرعت نور که زاییده گسترش کیهان است می‌تواند یکی از مصداق‌های پنهان شدن ستارگان در آیه نخست سوره نجم باشد. خدای مهربان در این آیه می‌فرماید: «وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَی (سوگند به ستاره چون پنهان شد-برگردان: آیتی)». طبق نظریه انیشتین، تنها چیزی که در کیهان ثابت است سرعت نور است و این سرعت، بیشترین سرعتی است که یک جرم می‌تواند نسبت به فضای پیرامون خود داشته باشد. در نتیجه، در نگاه اول ممکن است دور شدن اجرام کیهانیِ بسیار دور با سرعتی بیش از سرعت نور با نظریه نسبیت انیشتین همخوانی نداشته باشد. اما این‌گونه نیست زیرا این اجرام نسبت به فضای پیرامون خود سرعتی محدود دارند و این زایش فضای بین ما و آن اجرام است که باعث می‌شود سرعت آن‌ها از نظر ما بیشتر از سرعت نور شود. به عبارتی دیگر، این فضای در حال گسترش است که آن اجرام را با خود می‌برد و از ما دور می‌کند و باعث می‌شود سرعت آن‌ها نسبت به ما بیشتر از سرعت نور به نظر برسد. برای فهم این مطلب می‌توان به کشمش‌های درون یک کیک کشمشیِ در حال پخت به عنوان اجرام کیهانی نگاه کرد. با پف کردن کیک طی فرآیند پخت، کشمش‌ها از یکدیگر دور می‌شوند و هر چه فاصله اولیه کشمش‌ها در خمیر بیشتر باشد، سرعت و میزان دور شدن‌شان نسبت به یکدیگر بیشتر خواهد بود. جالب است بدانید به دلیل گسترش کیهان، هر ساله به قطر کیهان غیرقابل مشاهده حدود ۱۷۰۰ سال نوری افزوده می‌شود؛ یعنی اگر بتوانیم با سرعت نور هم حرکت کنیم، هیچ‌گاه به گوشه‌های کیهان نخواهیم رسید زیرا این گوشه‌ها در حال حاضر به دلیل گسترش کیهان و زایش فضا با سرعتی حدود ۸۵۰ برابر سرعت نور در حال دور شدن از ما هستند. این سرعت با گذشت زمان بیشتر هم می‌شود و به بیانی گسترش کیهان دارای شتاب است.

۴- نور ستارگان در میدان گرانش اجرام کیهانی به سمت آن‌ها منحرف می‌شود که این انحراف به فاصله امتداد اولیه پرتوی نور از اجرام و جرم آن‌ها بستگی دارد؛ بدین ترتیب که هر چه فاصله نزدیک‌تر و جرم بیشتر باشد، انحراف نور بیشتر می‌شود. بنابراین، برای تعیین جایگاه واقعی ستارگان آن هم در گذشته‌های دور باید اثر بی‌نهایت ذره کیهانی روی پرتوی دریافتی در گذر زمان محاسبه شود که یک ابررایانه نیز برای یک ستاره نمی‌تواند چنین محاسبه‌ای را انجام دهد. در نتیجه، محاسبه جایگاه کنونی ‌آن‌ها البته اگر هنوز وجود داشته باشند، به دلیل گسترش کیهان، حرکت اجرام در این فضای در حال گسترش، و اندرکنش آن‌ها روی یکدیگر در گذر زمان با در نظر گرفتن تغییرات ثابت هابل در گذر زمان، کاری به مراتب غیرممکن‌تر خواهد بود.

۵- جایگاه ستارگان پس از پایان عمر آن‌ها به مکانی عجیب و غریب تبدیل می‌شود زیرا ستارگان پس از پایان عمرشان به ستاره کوتوله سفید، ستاره نوترونی، یا سیاه‌چاله تبدیل می‌شوند. ماده تشکیل دهنده این سه نوع جرم کیهانی به ترتیب چگال‌تر می‌شود، بدین صورت که ماده تشکیل دهنده سیاه‌چاله چگال‌ترین است. به عنوان مثال برای تولید یک ستاره نوترونی، ستاره‌ای که عمرش پایان یافته شروع به فروریزش هسته‌ای می‌کند. طی این فرآیند، الکترون‌های هسته ستاره به خاطر شدت گرانش به داخل هسته اتم‌ها سقوط می‌کنند و با پروتون‌های هسته ترکیب می‌شوند. نتیجه این فرآیند، تبدیل شدن تمام پروتون‌های هسته اتم به نوترون است که باعث پدیدآمدن ستاره نوترونی می‌شود که بسیار چگال است. ماده تشکیل دهنده سیاه‌چاله از این نیز چگال‌تر است. در نتیجه، در اطراف این اجرام، فضا و زمان دچار انحنای شدیدی می‌شود به طوری که گذر زمان در آن‌ها بسیار کند می‌شود. گویا در جایگاه این اجرام میخ‌هایی در تار و پود فضا-زمان کوبیده شده است. شاید واژه ثاقب در آیه ۳ سوره طارق که علاوه بر درخشان معانی دیگری از قبیل سوراخ‌کُننده، نفوذکننده، و شکافنده نیز دارد، بیان‌گر همین انحنای شدید در فضا-زمان باشد. بدین معنی که هر چه به این اجرام نزدیک‌تر باشیم و هر چه این اجرام چگال‌تر باشند، زمان برای ما نسبت به نقاط معمولی کیهان کندتر می‌گذرد و این ویژگی این مکان را به مکانی عجیب و غریب تبدیل می‌کند. به عنوان مثال اگر از نزدیک به دور یکی از این اجرام بچرخیم و این چرخش برای ما زمانی حدود ۱۰ دقیقه به طول انجامد، این ۱۰ دقیقه برای سایر مکان‌های معمولی در کیهان معادل سال‌ها یا حتی میلیون‌ها سال خواهد بود. ستاره‌های نوترونی به دلیل چگال‌بودن، میدان مغناطیسی شدیدی در اطراف خود ایجاد می‌کنند. این ستاره‌ها حدود ۷ تا ۴۰۰۰۰ بار در دقیقه به دور خود می‌چرخند و بیشترشان به دلیل این گردش و میدان مغناطیسی قوی، برای ناظران دور دست امواج رادیویی ایجاد می‌کنند. اگر این امواج رادیویی مانند امواج رادیو به صدا تبدیل شود، صدایی مانند کوبیدنِ در یا تپیدن ایجاد می‌کند. جالب است بدانید واژه انگلیسی که برای این ستاره‌های نوترونی استفاده می‌شود Pulsar است که مخفف Pulsating star (ستاره تپنده) است که برگردان فارسی آن نیز تپ‌اختر یا همان ستاره تپنده است. شاید واژه طارق در آیه‌های ۱ و ۲ سوره طارق که یکی از معانی آن کوبنده است به این‌گونه از ستاره‌های نوترونی اشاره دارد که صدای چند نمونه از آن را می‌توانید در این ویدئو بشنوید. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، آیه سوم هم که معنایش ستاره نفوذکننده یا سوراخ‌کننده است به انحنای شدید فضا-زمان در جایگاه و پیرامون ستاره نوترونی اشاره دارد.

۶- کوتوله‌های سفیدی که عمر زیادی از آن‌ها گذشته و دیگر انرژی کافی برای درخشش ندارند کوتوله سیاه نامیده می‌شوند. بسیاری از ستارگان یا مانند کوتوله‌های سیاه نوری ندارند یا آن‌قدر دور هستند و نورشان ضعیف است که قابل دیدن نیستند، مگر این‌که حساسیت ابزارهای کاوشی ما بسیار بیشتر شود. در نتیجه، در مورد جایگاه این ستاره‌ها نیز نمی‌توانیم اظهار نظر کنیم. علاوه بر این‌، بسیاری از سیاه‌چاله‌ها نیز هنوز کشف نشده‌اند زیرا آن‌ها هم نوری ندارند و از روی انحراف پیدا کردن نوری که از اطراف آن‌ها می‌گذرد یا امواج رادیویی که هنگام بلعیدن گازها و مواد پیرامون‌شان گسیل می‌کنند، به مرور زمان کشف می‌شوند.

۷- ستارگانی که مستقیما در پشت یک سیاه‌چاله قرار گرفته‌اند یا آن‌هایی که نورشان توسط گرد و غبار کیهانی (سحابی‌ها) مسدود یا به شدت تضعیف شده است در حال حاضر به هیچ عنوان قابل دیدن نیستند و در نتیجه نمی‌توان جایگاه آن‌ها را تشخیص داد.

خداوندا به برخی از جنبه‌های بزرگ بودن سوگندت به جایگاه ستارگان پی‌بردیم، پس به بزرگیِ لطف و کرمت از گناهان ما بگذر و با ما با فضل و مهر بی‌پایان خود رفتار نما نه با عدالتت. ای مهربان‌ترینِ مهربانان، ای که در آیه‌های ۱۲ و ۵۴ سوره انعام مهر و مهربانی را بر خود لازم و واجب کرده‌ای.

استفاده از این مطلب بدون ذکر پدیدآورنده آن آزاد است.

[۱] https://bigthink.com/starts-with-a-bang/universe-expansion-not-accelerating/

 

۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ آذر ۰۲ ، ۲۳:۳۲
حسن خانی

بر اساس آیه های ۷۱ و ۷۲ سوره مبارکه مریم این گونه است و این وعده‌ای حتمی است.

دقت فرمایید که همه وارد جهنم می‌شوند و نه وارد آتش آن. یکی از دلایلش می‌تواند این باشد که آنانی که خداوند در آیه ۷۲ می‌فرماید که از جهنم نجات می‌بخشیم، بدانند که از چه عذاب هولناکی رهایی یافته‌اند.

پرسشی که در این جا مطرح می‌شود این است که با وجود این که پرهیزگاران تنها وارد جهنم می‌شوند و نه وارد آتش آن، چرا خداوند مهربان از واژه نجات استفاده می‌کند و می‌فرماید پرهیزگاران را نجات می‌بخشیم. دلیلش می‌تواند این باشد که آتشی که در این دنیا با آن سر و کار داریم بر اساس آیات قرآن جزء نعمات الهی است ولی آتش جهنم که خشم و غضب خداوند آنرا بر افروخته و هیزمش مردم و سنگ ها هستند، حتی دیدنش و شنیدن صدایش جانکاه است.

برای رسیدن به بهشت باید از باطل‌ها به سلامتی عبور کرد. کسی که فقر، تاریکی، سرما، بیماری، گرسنگی، و تشنگی را لمس کرده بهتر و بیشتر قدر دارایی، روشنایی، گرما، تندرستی، و سیری را می‌داند. بدین گونه شیرینی نعمت‌های بهشتی برای نجات یافتگان از دوزخ بیشتر می‌شود. در آیات قرآن مجید در وصف بهشت آمده است که در آن صدای زبانه کشیدن آتش جهنم شنیده نمی‌شود. وای به حال کسانی که درون آتش قهر و غضب خداوند قرار می‌گیرند. خداوند مهربان ما را جزء پیروان راستین اهل بیت علیهم السلام قرار دهد و از یاران بهشت گرداند.

امام حسین علیه السلام چراغ هدایت و کشتی نجات هستند و در آیه ۷۲ سوره مریم (علیها السلام) وعده نجات پرهیزگاران از آتش دوزخ داده شده است.

کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا یعنی در هر جا و هر زمان مبارزه بین سپاهیان حق و سپاهیان باطل وجود دارد و این که تا کجا و تا چه اندازه از سپاهیان حق طرفداری کرده و به آنها یاری می‌رسانیم عیار حسینی بودنمان را نشان می‌دهد. هنوز هم بانگ هل من ناصر ینصرنی حق بلند است و اهل باطل برای شنیده نشدن آن از همه توان خود استفاده می‌کنند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ فروردين ۰۲ ، ۱۲:۵۹
حسن خانی

قومی که ره به عالم تحقیق می‌برند 

مشکل به ترهات جهان سر بر آورند

چیزی که هیچ گونه وفایی نمی‌کند

من در تعجبم که غم او چرا خورند؟

این جامها چه فایده؟ چون بر کند اجل

وین پردها چه سود؟ که بر ما همی‌درند

کمتر ز مار و مور شناس آن گروه را

کز بهر مار و مور تن خود بپرورند

خواهی گذشت بی‌شک ازین آستانه تو

و آنان که از پی تو بیایند بگذرند

دست زمانه بر سر مردم کند به صبر

این خاک را که مردمش امروز برسرند

روزی امیر تخت نشین را نگه کنی

کز تخت برگرفته، به تابوت می‌برند

ارباب ظلم را به ستم دست روزگار

از بیخ بر کند، که درختان بی‌برند

گرگ اجل یکایک از این گله می‌ برد

 

وین گله را ببین که چه آسوده می‌چرند!

اکسیر صدق در دل آنها که کار کرد

اندامشان به خاک نپوسد، که چون زرند

ای اوحدی، مرو پی‌مرغان دانه چین

گر در پی هوای عرش ببینی که می‌چرند

با طالبان دنیی دون دوستی مکن

کز روی عقل دشمن خود را مسخرند

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ دی ۰۰ ، ۱۳:۲۴
حسن خانی

یکی از آیه‌های امیدبخش که هرگاه به آن فکر می کنم، به فضل و کرم خداوند مهربان امیدوارتر شده و آرامش می یابم آیه ۱۶۰ سوره مبارکه انعام است که خداوند مهربان می‌فرماید:

هر کس کار نیکى بیاورد، ده برابر آن [پاداش‌] خواهد داشت، و هر کس کار بدى بیاورد، جز مانند آن جزا نیابد و بر آنان ستم نرود.

خداوند مهربان نیکی مطلق و سرچشمه همه خوبی هاست و یکی از برداشت‌هایی که می‌توان از این آیه داشت این است که اگر فردی یک قدم به سمت خدای مهربان (نیکی مطلق/سرچشمه خوبی‌ها) بردارد، خدای مهربان نُه قدم به او نزدیک می‌شود. بر عکس اگر یک قدم از خدای مهربان دور شود، خداوند قدم از قدم بر نمی‌دارد تا او هم از بنده‌اش دورتر شود بلکه ایستاده و چشم به راه است تا بنده‌اش برگردد، و با یک توبه واقعی جبران کند. خدای مهربان در یک حدیث قدسی می‌فرماید: لو علم المدبرون کیف اشتیاقی بهم لماتو شوقا (اگر آنان که (به من) پشت کردند می‌دانستند که چقدر به آنان اشتیاق دارم، هرآینه از شوق جان می‌سپردند).

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ دی ۰۰ ، ۱۳:۲۱
حسن خانی

دیدم مرده‌ام. سبک‌تر، شنواتر و بیناتر از همیشه هستم. با لباس سنگینی که یک عمر بر تن داشتم انس گرفته‌ام و به همین دلیل پیرامونش می‌گردم و تمام اتفاقاتی که بر آن می‌گذرد را می‌بینم. از همان ابتدا به درگاه خدای مهربان شروع به التماس می‌کنم تا مرا برگرداند. به او می‌گویم مرا برگردان، آخر کارهای ناتمام زیادی دارم، دستانم از کارهای نیک خالصانه خالی است و هنوز برای مرگ آماده نشده‌ام. در میان تشییع‌کنندگان به ندرت انسان وجود دارد و افرادی هستند که بالاتنه‌شان به شکل حیوان و پایین تنه‌شان به شکل انسان است و کسی هم از آن‌ها نمی‌ترسد. با وجود دیدن این موجودات ترسناک، دست بردار نیستم و همچون گذشته به درگاه خداوند ملتمسانه ضجه می‌کنم که مرا  برگرداند .... هنگامی که پیکرم را که در گودال قبر می‌گذارند، شدت گریه و التماسم به نهایت می‌رسد. تلقینم می‌دهند و شروع به گذاشتن سنگ‌های لحد می‌کنند ... و من ایستاده در کنار قبر و در حال التماس به درگاه خدا ... و آخرین سنگ لحد را که گذاشتند، دیگر ناامید شدم و دست از دعا و التماس برداشتم و مطمئن شدم که دیگر برای پایان بخشیدن به کارهای خوبی که ناتمام مانده بودند فرصتی ندارم و پرونده اعمالم برای همیشه بسته شده است ... دیگر باید با زندگی جدید خو می‌گرفتم. پر از حسرت و ناامیدی بودم که دیدم نیرویی عجیب و قوی مرا به داخل قبر می‌کشاند که ...

به ناگاه از خواب بیدار شدم و دیدم دعایم مستجاب شده و به من فرصت داده‌اند. نمی‌دانم تا کی ولی می‌دانم هر چه هست اندک است. ناخودآگاه به سجده افتادم و گریستم. این خواب به من چیزهای زیادی آموخت ....

با عزیزانت چنان رفتار کن که اگر لحظه‌ای بعد در این دنیا نبودی یا نبودند، از رفتارت خوشحال باشی.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۲ آذر ۰۰ ، ۱۱:۰۱
حسن خانی

از امیرالمؤمنین امام على (علیه السلام) از فلسفه دو سجده پرسیدند، حضرت فرمود: «سجده اول به این معناست که خدایا اصل ما از خاک است؛ و معناى سربرداشتن از سجده اول این است که خدایا ما را از خاک خارج کردى؛ و معناى سجده دوم، این است که خدایا دوباره ما را به خاک برمى گردانی؛ و سر برداشتن از سجده دوم به معناى این است که خدایا یک بار دیگر در قیامت از خاک بیرون‌مان خواهى آورد. بر این اساس ما بین سجده اول و دوم هستیم و رفتگان از این عالم خاکی در سجده دوم به سر می‌برند.

 مِنْهَا خَلَقْنَاکُمْ وَ فِیهَا نُعِیدُکُمْ وَ مِنْهَا نُخْرِجُکُمْ تَارَةً أُخْرَىٰ ﴿طه: ٥٥

از این [زمین‌] شما را آفریده‌ایم، شما را به آن بازمى‌گردانیم و بار دیگر شما را از آن بیرون مى‌آوریم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ آذر ۰۰ ، ۲۱:۰۷
حسن خانی

به نام خداوند مهربان با جانداران (رحمان) و مهربان با ایمان‌داران (رحیم)

به نام خداوندی که در اولین آیه کتاب سراسر نورش، دو صفت مهربانی خویش را بر سایر صفاتش مقدم شمرده و برتری بخشیده است. خداوند باز در آیه سوم کتابش به این دو صفت اشاره نموده و در هر دو آیه صفت مهربانی عام خود (رحمان) را بر مهربانی خاص خود (رحیم) مقدم شمرده است و در بسیاری از آیات قرآن از صفت رحمان (مهربانی عام) به جای ذکر نام خود استفاده نموده است و حتی سوره‌ای به همین نام فرو فرستاده است؛ خداوندی که در آیه های ۱۲ و ۵۴ سوره مبارکه انعام مهربانی را بر خود لازم و واجب کرده است.

بنا بر فرموده پیامبر مهربانی و خاندان پاکش (صلی الله علیهم اجمعین) «بسم الله الرحمن الرحیم» بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آیه قرآن است و به همین دلیل در صدر قرآن قرار گرفته و در آغاز همه سوره‌های قرآن (جز سوره توبه) می درخشد. در نمازهای واجب نیز هر روز ۲۰ بار بسم الله الرحمن الرحیم را بر زبان می آوریم تا این صفات را سر لوحه زندگی خویش کنیم و بر اثر مداومت و تکرار این آیه بزرگ و مهم، این صفات در دل و جان ما ریشه کند و ثمر دهد. این آیه را ۲۰ بار تکرار می کنیم تا ان شاء الله پس از مرگ در این جهان (عالم پایین) و انتقال به جهان دیگر (عالم بالا) به عملکرد ما نمره ۲۰ بدهند زیرا که عشق، محبت، و مهربانی بزرگ‌ترین نیروی تکامل‌بخش است و هدف از آفرینش ما پیشرفت و تکامل است. بیایید ما نیز مظهر این دو صفت خداوند مهربان باشیم. خداوند آن‌قدر مهربان است که حتی نگاه کردن محبت آمیز به صورت پدر و مادر و نگریستن به کوه، جنگل، دشت، و پهنه بیکران آسمان را کار نیک در نظر می گیرد زیرا همه این ها جلوه‌هایی با شکوه و رنگارنگ از قدرت و لطف خداوند مهربان هستند و وجود انسان را به خداوند که پدیدآورنده همه آنهاست نزدیک می‌گرداند.

بیایید امروز همه کسانی را که دانسته یا ندانسته در حق ما بدی کردند، ببخشیم و برای‌شان آرزوی خوشبختی کنیم. شاید آنها نمی‌دانستند که کار خوب چیست. شاید کسی به آنها درستی و نادرستی را به خوبی نیاموخته بود و هزاران شاید دیگر.... بیایید از آنها درگذریم تا آنهایی که ما نیز دانسته یا ندانسته در حق آنها بدی کرده‌ایم نیز از ما بگذرند تا احساس آرامش کنیم. خداوند مهربان ما را جز برای خوشبختی و عاقبت بخیری نیافریده است. اسلام دین اعتدال و میانه‌روی است و هرگاه در کارهای‌مان دچار افراط و تفریط شویم به همان اندازه که دچار این دو نقیصه شده ایم از اسلام عزیز و دوست داشتنی فاصله گرفته ایم.

در بسیاری از آیات قرآن، انسان به تفکر و تدبر فراخوانده شده و در روایات نیز لحظه‌ای تفکر از یک عمر عبادت برتر شمرده شده است. این نشان می دهد که اسلام دینی منطبق بر علم و منطق، و به دور از تعصب، جهل، و خرافات است زیرا هر دینی که بر پایه تعصب، جهل، و خرافات باشد، قطعا از تفکر و تدبر پیروانش جلوگیری می کند تا مبادا به حقیقت پوشالی آن پی ببرند.

از درگاه خداوند مهربان تمام نیکی ها را در هر دو جهان برای موجودات دارای تکلیف خواستارم.

حسن خانی

فصلنامه فرهنگی اجتماعی باران-دانشگاه صنعتی قوچان- خرداد ۱۳۹۶

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ آذر ۰۰ ، ۲۰:۳۴
حسن خانی